Leczenie jaskry metodą trabekulektomii

Wzrok jest nieocenionym zmysłem człowieka, który umożliwia nam poznawanie świata, stały rozwój oraz czerpanie przyjemności z życia. Niestety stały postęp cywilizacyjny wydatnie przyczynił się do wzrostu częstości występowania chorób narządu wzroku, w tym jaskry.

Data aktualizacji
Czas czytania
6 min.

Zgodnie ze statystykami Światowej Organizacji Zdrowia, jaskra jest jedną z najczęstszych przyczyn ślepoty na świecie. Z oszacowań GUS wynika, że w 2004 roku w Polsce na jaskrę chorowało około 417 tys. Polaków (1,3% populacji ogólnej). Ze względu na to, iż jest to choroba, której występowanie wzrasta wraz z wiekiem, oraz na starzenie się społeczeństwa, możemy spodziewać się stałego wzrostu liczby nowych zachorowań. 

Jaskra, łac. glaucoma, to grupa chorób, prowadzących do postępującego i nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego, czego efektem jest ograniczenie pola widzenia oraz ostrości wzroku. Przyczyną jest przede wszystkim wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Celem leczenia jaskry jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego do poziomu, przy którym nie następuje dalsze uszkodzenie nerwu wzrokowego. Taki efekt można osiągnąć za pomocą kilku metod leczenia – farmakoterapii przy pomocy kropli do oczu, laseroterapii, czy też operacji przeciwjaskrowych, wśród których najczęściej stosowaną procedurą jest trabekulektomia.

Według zaleceń Europejskiego Towarzystwa Jaskrowego (EGS), operacyjne leczenie jaskry należy rozważyć przy braku kontroli progresji neuropatii (uszkodzenia nerwu) przy stosowaniu leczenia zachowawczego z 2 rodzajami kropli obniżającymi ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Na czym polega trabekulektomia?

Prawidłowe ciśnienie wewnątrzgałkowe, zależy od produkowanej w oku cieczy wodnistej i jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania oka jako układu optycznego. Za odpływ cieczy wodnistej w oku odpowiedzialne jest tzw. beleczkowanie (łac. trabeculum), przez które ciecz wodnista dostaje się do krwioobiegu. W jaskrze dochodzi do zahamowania odpływu cieczy wodnistej z oka, co przyczynia się do wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Trabekulektomia uznawana jest za złoty standard chirurgicznego leczenia jaskry. Jest to procedura, polegająca na wytworzeniu nowej drogi odpływu cieczy wodnistej z komory przedniej oka, co skutkuje obniżeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego. W trakcie zabiegu lekarz wycina część niedrożnego beleczkowania i jednocześnie tworzy cieczy wodnistej nową drogę odpływu do przestrzeni podspojówkowej i dalej do krwiobiegu. Wydostająca się za pomocą nowej drogi odpływu, ciecz wodnista wytwarza w górnej części gałki ocznej tzw. pęcherzyk filtracyjny, który jest niewidoczny, gdyż jest ukryty pod górną powieką. Zabieg najczęściej wykonuje się w znieczuleniu miejscowym.

Trabekulektomia jest zabiegiem o umiarkowanej trudności technicznej wykonania, a przeprowadzona przez doświadczonego chirurga kończy się sukcesem w przeważającej części przypadków. Dzięki niej uzyskuje się długotrwałą (kilkuletnią) kontrolę ciśnienia wewnątrzgałkowego. Ważne, aby pamiętać, ze jest to zabieg, który nie poprawia wzroku już utraconego wskutek postępującego zaniku nerwu wzrokowego, ale pozwala zahamować postęp choroby i nie dopuszcza do jego ostatecznego zaniku.

Pamiętaj, że: Trabekulektomia, jako złoty standard chirurgicznego leczenia jaskry, umożliwia wytworzenie nowej drogi odpływu cieczy wodnistej z oka, co skutkuje obniżeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego.

Wskazania do zabiegu trabekulektomii

Wybór typu zabiegu, który ma uchronić pacjenta przed utratą wzroku, zależny jest w dużej mierze od występującej u niego odmiany jaskry. Trabekulektomia może być zastosowana zasadniczo w każdej formie jaskry: w niektórych postaciach traktowana jest jako terapia pierwszoliniowa, w innych wykonywana jest dopiero wtedy, gdy niemożliwe jest przeprowadzenie zabiegów bardziej preferowanych.

W przypadku jaskry pierwotnie zamykającego się kąta przesączania, trabekulektormia stanowi metodę tzw. pierwszego rzutu. Trabekulektomię wykonuje się też u chorych cierpiących na postaci jaskry takie jak:

  • wtórna zamykającego się kąta.

Trabekulektomię rozważa się często, jak już wspomniano, jako kolejną opcję terapeutyczną wtedy, gdy inne, wcześniejsze zabiegi zawodziły. Związane jest to z tym, że wytwarzany w trakcie opisywanej procedury tzw. pęcherzyk filtracyjny (miejsce, do którego trafia płyn z gałki ocznej) może powodować poczucie dyskomfortu u pacjentów.

Zwróć uwagę: Trabekulektomia jest skuteczną metodą zarówno w postaciach jaskry otwartego kąta przesączania, jak i innych odmianach, takich jak wrodzona, dziecięca, młodzieńcza, czy jaskra zamkniętego kąta. Może być stosowana jako terapia pierwszoliniowa lub rozważana jako kolejna opcja terapeutyczna po nieudanych wcześniejszych zabiegach.

Zalety trabekulektomii

Trabekulektomia to skuteczna procedura chirurgiczna stosowana w leczeniu jaskry. Oferuje wiele korzyści i zalet, takich jak:

  • Obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego - jest skutecznym sposobem na kontrolowanie wysokiego ciśnienia wewnątrz gałki ocznej, które jest głównym czynnikiem ryzyka dla nerwu wzrokowego. Zabieg pozwala na obniżenie ciśnienia i utrzymanie go na zdrowym poziomie.

  • Długoterminowa stabilność - trabekulektomia ma potencjał zapewnienia długotrwałych efektów w kontroli ciśnienia wewnątrzgałkowego. Pacjenci mogą cieszyć się stabilnym ciśnieniem przez wiele lat po zabiegu, co przyczynia się do ochrony nerwu wzrokowego i utrzymania zdrowia oczu.

  • Minimalne ryzyko powikłań - dzięki postępowi technologicznemu i doświadczeniu chirurgów, ryzyko powikłań związanych z trabekulektomią zostało znacznie zredukowane. Procedura jest przeprowadzana z najwyższą starannością, minimalizując zagrożenie komplikacji.

  • Poprawa jakości życia - obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego po trabekulektomii przynosi ulgę pacjentom, którzy wcześniej doświadczali objawów związanych z wysokim ciśnieniem, takich jak ból gałek ocznych, zaburzenia widzenia czy bóle głowy. Poprawa jakości życia pacjentów jest istotnym aspektem tej procedury.

Warto wiedzieć: Trabekulektomia jest skutecznym i bezpiecznym zabiegiem chirurgicznym w leczeniu jaskry. Oferuje wiele korzyści, takich jak obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego, długoterminową stabilność ciśnienia oraz minimalne ryzyko powikłań.

Trabekulektomia powikłania

Możliwymi, choć stosunkowo rzadkimi powikłaniami trabekulektomii mogą być krwawienia, zbyt niskie ciśnienie wewnątrzgałkowe, infekcje, czy zmętnienie soczewki. W niektórych przypadkach, szczególnie u osób młodych lub pacjentów, u których przeprowadzono wcześniej operacje na tym samym oku, może dochodzić do nadmiernego bliznowacenia i zarastania wytworzonej przetoki, co może niwelować efekty zabiegu. Aby temu zapobiec, stosuje się dodatkowo leki hamujące nadmierny wzrost tkanki bliznowatej, takie jak mitomycyna C lub 5-fluorouracyl.

Zalecenia po zabiegu trabekulektomii

Po zabiegu trabekulektomii istnieją zalecenia, których należy przestrzegać w celu prawidłowej rekonwalescencji i minimalizacji ryzyka powikłań.

  • Ważne jest, aby dokładnie słuchać i przestrzegać wskazówek lekarza odnośnie opieki pooperacyjnej. Zawarte w nich informacje dotyczą m.in. stosowania kropli do oczu, zalecanych leków, częstotliwości wizyt kontrolnych oraz ograniczeń i aktywności fizycznej.

  • W okresie rekonwalescencji po trabekulektomii zalecane jest unikanie aktywności fizycznej, która może prowadzić do nadmiernego naprężenia oka. Należy unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów, intensywnego wysiłku fizycznego czy skakania.

  • W celu zapobieżenia urazom oka, ważne jest noszenie okularów ochronnych lub zasłanianie oka w sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko kontaktu z przedmiotami lub czynnikami mogącymi uszkodzić oko.

  • Ważne jest przestrzeganie zaleceń dotyczących stosowania leków, które zostały przepisane po zabiegu trabekulektomii. Należy stosować je zgodnie z instrukcjami, aby kontrolować ciśnienie wewnątrzgałkowe.

  • Wskazane jest zachowywanie czujności na wszelkie niepokojące objawy, takie jak zaczerwienione oko, bolesność, utrata wzroku, nadmierne łzawienie czy nasilający się ból. W takich przypadkach należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.

  • Ważne jest, aby regularnie uczęszczać na umówione wizyty kontrolne u lekarza. Podczas tych wizyt lekarz będzie monitorował postęp rekonwalescencji i kontrolował ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Uwaga: W okresie rekonwalescencji należy unikać nadmiernego naprężenia oka, nosić okulary ochronne i monitorować wszelkie niepokojące objawy.

Należy wyraźnie podkreślić, iż którykolwiek z zabiegów stosowanych w  leczeniu jaskry nie jest w stanie cofnąć zniszczeń, do których dochodzi w przebiegu choroby. Procedury zabiegowe mają na celu redukcję ciśnienia wewnątrzgałkowego i zapobieganie przez to kolejnym defektom w obrębie nerwu wzrokowego. Z tego względu istotne jest, by w razie pojawienia się jakichkolwiek problemów dotyczących oczu niezwłocznie odwiedzić okulistę i - w razie zaistnienia takiej potrzeby - przestrzegać otrzymanych zaleceń, czy to dotyczących przyjmowania leków, czy też konieczności zgłoszenia się na leczenie zabiegowe.

Operacja jaskry - cena

Zabiegi trabekulektomii oferuje wiele klinik okulistycznych w Polsce. Ceny leczenia jaskry metodą trabekulektomii rozpoczynają się od około 2 600 zł (Wrocław) do nawet 4 600 zł (Łódź).

Bibliografia: Global Data on Visual Impairments. World Health Organization, 2012; www.eyeworld.org; Wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego: Leczenie operacyjne w jaskrze. 2013; Bogusław Szponar: Jaskra – współczesne pojęcie patomechanizmu i leczenia. Medycyna Rodzinna 2/2000, s.21-23.

Źródła:

Inne przydatne linki


Komentarze (0)

Komentarze (0)

Akcja
Krok
odyl
Nie opuszczaj
nas jeszcze!
Sprawdź, jak zdobyć smartwatcha dzięki akcji Krokodyl!
Operacja jaskry metodą trabekulektomii

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…