Deformacja pod postacią palucha koślawego powstaje na skutek zmian w obrębie śródstopia, palucha stopy oraz okolicznych tkanek miękkich. W jej rozwoju ma znaczenie obciążenie rodzinne (wrodzona predyspozycja), aczkolwiek mają na to wpływ również nasze nawyki - sprzyjają m.in. noszenie ciasnego obuwia czy też tego na wysokim obcasie. Częściej dotknięte tym problem są kobiety. Według autorów publikacji "The Treatment of Hallux Valgus", rozpowszechnienie tej zmiany sięga (w zależności od grupy wiekowej) od 23 do 35%.
Pierwszy opis operacji palucha koślawego, autorstwa szwajcarskiego chirurga Jacques-Louis Reverdina, pochodzi z 1881 roku. Polegała ona ogólnie na usunięciu fragmentu kości śródstopia. Można powiedzieć, że stanowiła punkt wyjścia do rozwoju kolejnych technik.
Operacyjna korekta palucha koślawego
Nie sposób byłoby choćby wspomnieć o wszystkich dostępnych opcjach - opisanych jest bowiem aż około 150 typów operacji palucha koślawego. Można je jednak pogrupować według ogólnych zasad, wokół których się skupiają.
Plastyka tkanek miękkich możliwa jest wtedy, gdy zniekształcenie jest niewielkiego stopnia. Polega na przecięciu jednego z więzadeł oraz torebki stawowej.
Przy dużym zaawansowaniu konieczne są bardziej inwazyjne procedury. Ogromna ilość technik skupia się na osteotomii, czyli dokonaniu przecięcia kości i korekcie jej kształtu. Możliwe jest wykonanie dwóch nacięć w obrębie pierwszej kości śródstopia z jej ustawieniem przy pomocy śruby (zabieg Chevron'a), manewry w obrębie paliczków (metoda Akina) czy resekcja części paliczka bliższego palucha stopy (osteotomia Kellera).
Inne dostępne postacie leczenia skupiają się na stawach stopy. Artroplastykę przeprowadza się głównie u osób w podeszłym wieku posiadających nasilone zmiany. Można podczas niej skorzystać z implantów, które zwiększają stabilność stopy po operacji. Kolejna metoda określana jest jako artrodeza, pozwalająca odpowiednio i trwale usztywnić staw (w tym wypadku głównie ten pomiędzy paliczkiem a kością śródstopia). Stanowi zabieg najtrudniejszy do przeprowadzenia, wskazany w takich sytuacjach jak choroba zwyrodnieniowa stawów czy leczenie zmian pourazowych. Dolegliwość może nawrócić, zwłaszcza jeśli pacjent nie będzie przestrzegał zaleceń (m.in. dotyczących odpowiedniego doboru obuwia). Optymalizować efekty zabiegu może noszenie ortez.
Wybór opcji zależny jest od stanu klinicznego pacjenta oraz jego preferencji. Jak dotąd nie przeprowadzone zostały badania porównujące większą ilość dostępnych opcji terapeutycznych i wskazujące którąś z nich jako tę o najlepszych rezultatach, pojawiają się jednak prace dotyczące poszczególnych. W przypadku zabiegu Regnauld (polegającego na przemieszczeniu fragmentu paliczka w obręb kości śródstopia) zadowolenie pacjentów sięgało 92% (ocena dokonana przez brytyjskich badaczy, opublikowana w pracy "Regnauld's procedure for treatment of hallux valgus"). Opisywana korekta przeprowadzana jest przez lekarzy ortopedów. Ceny zabiegu wahają się w granicy około 4 tysięcy złotych.
Czasami jednak nie od razu konieczne jest podejście do operacji. Przy niewielkim charakterze deformacji, spróbować można takich sposobów jak noszenie odpowiedniego obuwia, stosowanie wkładek czy ortez. Kiedy jednak ból występuje bardzo często, upośledzając w ten sposób chodzenie i utrudniając dobór obuwia, warto rozważyć leczenie zabiegowe - przy braku leczenia może dojść do zmian nawet w obrębie wyżej położonych od stopy struktur, takich jak stawy kolanowe czy biodrowe (związanych z nieprawidłowym ustawianiem kończyny podczas chodu).
Opracowano na podstawie: www.emedicine.medscape.com; www.boneandjoint.org.uk; www.nlm.nih.gov
Publikacje: Wulker N. et al., "The Treatment of Hallux Valgus", Dtsch Arztebl Int. 2012 Dec; 109(49): 857–868.Kurian J. et al., "Regnauld's procedure for treatment of hallux valgus", The International Journal of Clinical Foot Science, Dec. 2000, vol.10 (4):177-181
-
4.4/5 (opinie 11)