Leczenie zaćmy i starczowzrocznosci jednym zabiegiem

Zmiany związane ze starczowzrocznością rozpoczynać się mogą już po 40. roku życia. Pogorszenie widzenia bliskich przedmiotów czy małych czcionek (wymuszające oddalenie przedmiotu od oczu, by wyraźnie je widzieć) wynika z osłabionej elastyczności soczewki oraz pogorszenia funkcji mięśni sterujących tą strukturą. Zaćma z kolei spowodowana jest zmętnieniem soczewki, postępującym wraz z wiekiem. Objawia się między innymi zamazanym widzeniem, gorszym odbieraniem kolorów czy zmniejszoną ostrością widzenia. Nieleczona, może doprowadzić nawet do całkowitej utraty wzroku. 

Obie opisywane jednostki wynikają ze zmian w obrębie soczewki oka, wyleczenie uzyskuje się dzięki tej samej technice - wymianie tej struktury. Przy jednoczesnej korekcie zaćmy i starczowzroczności, najlepszy efekt uzyskiwany jest dzięki implantom wieloogniskowym.

Leczenie zaćmy i starczowzroczności podczas jednego zabiegu

Pierwsze w użyciu pojawiły się soczewki jednoogniskowe, które umożliwiały dobre widzenie dalekich przedmiotów, jednak ze względu na brak zdolności do akomodacji (czyli zmian kształtu, którym podlega naturalna soczewka przy patrzeniu na różne odległości), utrudnione było widzenie z bliska. Skutkiem tego była często konieczność korzystania z okularów, np. do czytania. Z upływem czasu pojawiły się inne konstrukcje, wykorzystujące zjawiska fizyczne dotyczące promieni świetlnych, takie jak:

• refrakcja (załamanie);
• dyfrakcja (rozproszenie).

Oprócz tego starano się jak najbardziej odwzorować zachowanie naturalnych struktur, dzięki czemu powstały soczewki mogące zmieniać swoje położenie (tzw. akomodacyjne).

Najczęściej używaną obecnie soczewką jest AcrySof IQ ReSTOR, wprowadzona na rynek amerykański w 2007 roku. Łącząc procesy dyfrakcji i refrakcji, pozwala na uzyskanie pełnego zakresu widzenia. Wykonana jest ona z materiałów syntetycznych (polimerowe pochodne akrylu). Tego typu implanty pozwalają często uwolnić pacjenta od konieczności noszenia okularów -  badanie z 2010 roku, obejmujące pacjentów z Francji i Hiszpanii, wykazało, że po implantacji tej soczewki aż 87% pacjentów nie potrzebowało ich ani do widzenia z bliska, ani do dali (oceny dokonano po dwóch latach od zabiegu).

Sam zabieg jednoczasowego leczenia zaćmy i starczowzroczności polega na usunięciu zdegenerowanej soczewki, a następnie wszczepieniu syntetycznego implantu. Trwa krótko, nawet 15 do 30 minut. Znieczulenie ogólne nie jest wymagane, wystarcza miejscowe w obrębie oka. Dzięki temu, że implanty są elastyczne, nacięcia niezbędne do ich umieszczenia są bardzo małej wielkości. Tego samego dnia pacjent może wrócić do domu.

Ani zaćmy, ani starczowzroczności nie da się uniknąć - oko starzeje się tak samo jak pozostałe narządy organizmu, a wymienione dwie jednostki są konsekwencją upływu lat. Są nieuchronne, upośledzają one jednak znacznie jakość życia i funkcjonowanie pacjentów. Na szczęście, wśród zabiegów okulistycznych leczenie tych jednostek cechuje się największymi odsetkami skuteczności zabiegów, do tego, jak wspomniano - dzięki opracowanym technologiom można uzyskać taką poprawę widzenia, że używanie soczewek czy okularów przestanie być potrzebne.

W przypadku soczewki ReSTOR, koszt operacji w polskich placówkach okulistycznych wynosi około 5 000 - 6 000 złotych.

Opracowano na podstawie: www.allaboutvision.com; www.aao.org; www.myalcon.com; www.ophtalmologymanagment.com

Cochener B. et. al., "Spectacle independence and subjective satisfaction of ReSTOR® multifocal intraocular lens after cataract or presbyopia surgery in two European countries", Clinical Ophtalmol., New Zealand 2010, 4:81-89.