Czym jest przepuklina kresy białej?

Kresa biała to miejsce połączenia mięśni z obu stron ciała, które przebiega w linii pośrodkowej od wyrostka mieczykowatego aż do spojenia łonowego. Obszar ten jest szczególnie narażony na rozejście łącznotkankowych włókien, które ją tworzą, a co za tym idzie - na powstanie przepukliny kresy białej. Wrotami tej przepukliny jest otwór o średnicy około 0,5 – 1,5 cm zlokalizowany pomiędzy włóknami kolagenowymi kresy białej. Znajduje się on zazwyczaj między wyrostkiem mieczykowatym a pępkiem. Z zewnątrz powyższy worek pokrywa jedynie skóra i tkanka podskórna. Charakterystyczne uwypuklenie składa się natomiast z tłuszczu przedotrzewnowego lub worka przepuklinowego z lub bez zawartości.

Jak powstaje przepuklina nadbrzuszna?

Przepuklina kresy białej (zwana również przepukliną nadbrzuszną) należy do grupy przepuklin brzusznych. Występuje ona nieco rzadziej niż przepukliny pachwinowe, udowe czy pępkowe, jednak jej występowanie ocenia się na 3-10% populacji w średnim wieku. W tym miejscu warto wspomnieć, że przepuklina kresy białej u mężczyzn pojawia się trzykrotnie częściej niż u kobiet. Przypadłość ta przybiera duże rozmiary zwłaszcza u osób otyłych, jednak niewielkich rozmiarów przepukliny kresy białej spotykane są często także u osób aktywnych fizycznie, przeważnie u sportowców podnoszących ciężary.

Ze względu na znaczne powiększenie obwodu brzucha i rozciągnięcie się struktur tworzących kresę białą, na ten rodzaj przepukliny narażone są także kobiety w zaawansowanej ciąży. W większości przypadków dochodzi jednak do samoistnego zejścia się mięśni prostych brzucha w ciągu kilku tygodni po rozwiązaniu. Zdarza się jednak, iż rozejście pozostanie i dojdzie do przemieszczenia zawartości jamy brzusznej poza jej obręb - wówczas mówimy o powstaniu przepukliny kresy białej w ciąży.

Oprócz osłabienia powłok brzusznych oraz zwiększenia naporu na powięź, do powstania przepukliny kresy białej prowadzą również choroby, w przebiegu których zwiększa się ciśnienie w jamie brzusznej. Zaliczamy do nich m.in.:

  • schorzenia prostaty
  • zaparcia
  • infekcje przebiegające z silnym kaszlem
  • przewlekłe choroby płuc

Przepuklina kresy białej - objawy

Objawy przepukliny nadbrzusznej są podobne do tych, które pojawiają się w przebiegu innych rodzajów schorzenia. Najczęstszym symptomem przepukliny kresy białej jest ból w nadbrzuszu. Przypadłość ta może również objawiać się niewielkim, bolesnym guzkiem w tej okolicy. Dolegliwości nasilają się w trakcie wysiłku, a podczas pochylania się do przodu dodatkowo przypominają uczucie rozciągania. Czasami przepuklinie kresy białej towarzyszą wzdęcia oraz nudności.

Diagnostyka i rozpoznanie przepukliny kresy białej może być wstępnie postawione już podczas wizyty u lekarza pierwszego kontaktu. W trakcie badania przedmiotowego, lekarz zazwyczaj nakazuje choremu przyjąć postawę stojącą i dokładnie bada powłoki brzuszne wzdłuż kresy białej. W ten sposób szuka niewielkich guzków rozmiaru grochu, które da się wyczuć pod palcami.

Przepuklina kresy białej - zagrożenia

Pacjent z przepukliną kresy białej, u którego pojawiają się bardzo silne dolegliwości bólowe, powinien być jak najszybciej skierowany do najbliższego ośrodka chirurgicznego. Takie symptomy budzą bowiem podejrzenia uwięźnięcia przepukliny i martwicy uwięźniętych trzewi. Aby temu zapobiec, ważne jest zgłoszenie się do specjalisty chirurga jeszcze podczas niewielkich dolegliwości - pozwala to uniknąć groźnych powikłań.

Przepuklina kresy białej - leczenie

Leczenie zachowawcze przepuklin stosuje się jedynie u osób w podeszłym wieku oraz u takich, u których nie można przeprowadzić operacji (np. z powodu współistniejących, poważnych chorób). W takiej sytuacji stosuje się specjalny pas przepuklinowy (pas na przepuklinę kresy białej), który zapobiega dalszemu wydostawaniu się narządów na zewnątrz jamy brzusznej.

Ciekawostka: Pacjenci bez przeciwwskazań do ingerencji chirurgicznej są kwalifikowani do operacji przepukliny, której celem jest zarówno naprawa, jak i wzmocnienie osłabionej ściany jamy brzusznej.

Obecnie coraz częściej przeprowadza się zabiegi laparoskopowe, dzięki którym nie ma konieczności otwierania jamy brzusznej. Wystarczą dwa niewielkie nacięcia, aby pozbyć się przepukliny i zasklepić powstały ubytek specjalną siatką z tworzywa sztucznego, która wzmacnia ścianę jamy brzusznej i zapobiega nawrotom przypadłości.

Operację przepukliny kresy białej można wykonać także klasycznie, wiąże się to jednak z dłuższym czasem rekonwalescencji oraz większą blizną.

Przygotowanie do operacji przepukliny kresy białej

Przepuklina kresy białej

Przygotowanie do zabiegu obejmuje wprowadzenie ścisłej diety oraz wyleczenie ewentualnych stanów zapalnych skóry, znajdujących się w okolicy planowanego miejsca operacji. Ponadto w dniu poprzedzającym zabieg zaleca się dokładną kąpiel (w szczególności przyszłego pola operacyjnego). U pacjentów z otyłością przygotowanie do zabiegu może również obejmować wprowadzenie ćwiczeń fizycznych, mających na celu redukcję masy ciała. Ponadto osoby u których współistnieją inne schorzenia, jak np. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy przewlekła niewydolność żylna, wymagają indywidualnego przygotowania do operacji.

Warto pamiętać: Znaczna większość pacjentów wymaga przed zabiegiem profilaktyki przeciwzakrzepowej oraz antybiotykowej. Choremu przebywającemu w placówce podawany jest odpowiedni antybiotyk i profilaktyczna dawka heparyny drobnocząsteczkowej.

Dzień przed operacją pacjent zostaje poinformowany przez swego lekarza prowadzącego o planowanej procedurze chirurgicznej, możliwych powikłaniach oraz rekonwalescencji. Po zapoznaniu się z korzyściami oraz ryzykiem planowanego zabiegu, pacjent w formie pisemnej wyraża zgodę na przeprowadzenie operacji. Ponadto chory odbywa również rozmowę z lekarzem anestezjologiem, która obejmuje szczegółowy wywiad. Konieczne jest poinformowanie lekarza o wszelkich przyjmowanych lekach oraz ewentualnych uczuleniach. Stanowi to podstawę do określenia przez anestezjologa kwalifikacji do operacji.

Każdy pacjent przed chirurgicznym zaopatrzeniem przepukliny kresy białej poddany jest odpowiednim badaniom. Ich zakres jest dostosowany indywidualnie do chorego, jego ogólnego stanu zdrowia oraz współistniejących chorób.

Najczęściej przeprowadzane badania przed operacyjnym leczeniem przepukliny kresy białej obejmują:

  • badanie krwi
  • poziomu elektrolitów
  • badanie układu krzepnięcia
  • badanie moczu
  • stężenie mocznika oraz kreatyniny
  • badanie poziomu HBS i HCV
  • RTG klatki piersiowej
  • badanie EKG

Leczenie chirurgiczne przepukliny kresy białej ma na celu przywrócenie prawidłowej budowy osłabionej ściany brzusznej. Schorzenie to, niezależnie od stopnia rozwoju, zawsze kwalifikuje się do zabiegu chirurgicznego, ze względu na powiększanie się przepukliny wraz z upływem czasu oraz ryzyko jej uwięźnięcia.

Przebieg operacji przepukliny kresy białej

Zaopatrzenie przepukliny kresy białej jest przeprowadzane w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. W przypadku przepukliny o niewielkich rozmiarach (średnica do 10 cm) może być zastosowane znieczulenie o charakterze miejscowym. Małe oraz średnie przepukliny wymagają jedynie prostego zszycia warstwowego otworu (tzw. wrót przepukliny) w kresie białej. Po odpowiednim ułożeniu chorego, chirurg dokonuje oznaczenia i nacięcia skóry oraz warstw podskórnych do uwidocznienia worka przepuklinowego, który zostaje usunięty. U niektórych pacjentów możliwe jest wgłobienie worka (jeżeli nie występuje u nich niedrożność oraz nie ma oznak choroby rozrostowej). W takim przypadku wykonanie procedury wymaga niewielkiego nacięcia jamy brzusznej. Zamknięcia wrót przepukliny chirurg dokonuje za pomocą szwu ciągłego, niewchłanialnego. Na koniec operator zszywa tkanki podskórne i zewnętrzną powłokę skórną.

Przepuklina kresy białej o dużych rozmiarach jest najczęściej zaopatrywana metodą beznapięciową. Polega ona na zastosowaniu siatki z tworzywa sztucznego, która ma uzupełnić powstały w jamie brzusznej ubytek. Siatka stanowi trwałe zabezpieczenie bowiem z czasem zaczyna zrastać się z okolicznymi strukturami.

Czas trwania zabiegu zaopatrzenia przepukliny kresy białej jest zależny od stopnia rozwoju schorzenia oraz wybranej metody chirurgicznej. Zazwyczaj trwa od 30 do 60 minut.

Operacja przepukliny kresy białej na NFZ

Operacja przepukliny kresy białej znajduje się na liście zabiegów refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, jednak pacjenci chcący poddać się operacji w ramach ubezpieczenia muszą liczyć się z kolejką. Średni czas oczekiwania na zabieg wynosi kilka miesięcy.

Zalecenia po zabiegu

Po operacji przepukliny pacjent powinien przestrzegać odpowiednich zaleceń lekarskich. Dotyczą one głównie rany pooperacyjnej, która wymaga codziennej zmiany opatrunku oraz dezynfekcji środkiem odkażającym. W pierwszych dniach po zabiegu zaleca się branie kąpieli pod prysznicem, aby uniknąć zamoczenia rany. Warto zabezpieczyć ranę opatrunkiem syntetycznym, który daje odpowiednią ochronę przed ewentualnym zamoczeniem.

Wszelkie oznaki zaczerwienienia okolic rany, nadmierny jej ból oraz pojawienie się gorączki należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem. Miejscowy ból pooperacyjny chory może zniwelować za pomocą dostępnych bez recepty środków analgetycznych. Pacjent w wyznaczonym przez lekarza terminie powinien zgłosić się na wizytę kontrolną. Zazwyczaj następuje to w ciągu 1-2 tygodni po operacji. W trakcie wizyty następuje zdjęcie szwów, obserwacja rany oraz określenie potrzebnego zwolnienia z pracy. Długość okresu rekonwalescencji jest indywidualna dla każdego pacjenta i zależy w głównej mierze od metody i rozległości przeprowadzanego zabiegu. Najczęściej powrót do codziennych czynności następuje w ciągu kilku bądź kilkunastu dni. W ciągu trzech miesięcy od operacji pacjenci powinni unikać podnoszenia ciężkich rzeczy, bowiem podnosi to ryzyko nawrotu schorzenia.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o operacje przepukliny kresy białej

  • Czy przepuklina kresy białej jest groźna?

    Każda nieleczona przepuklina wiąże się z powikłaniem, jakim jest uwięźnięcie. Gdy do niego dojdzie, niedokrwienie i martwica tkanek czy narządów to kwestia czasu, dlatego ze zgłoszeniem się do lekarza w razie przepukliny nie wolno zwlekać!

  • Ile zwolnienia po operacji przepukliny kresy białej można otrzymać?

    Po zabiegu pacjent otrzymuje zwolnienie lekarskie na około 3 tygodnie. W okresie rekonwalescencji po operacji przepukliny kresy białej należy odpoczywać i zadbać o zdrową, pełną błonnika dietę. Ruch jest wskazany tylko w postaci spacerów - nie wolno się przemęczać ani dźwigać.

  • Czy przepuklina kresy białej może wystąpić u dziecka?

    Przepuklina kresy białej może pojawić się już u niemowlaka, jednak jest wówczas łatwa do przeoczenia. Pierwsze objawy pojawiają się zwykle w wieku przedszkolnym, czyli w okresie wzmożonego ruchu dziecka.

  • Czy będąc w ciąży można poddać się operacji przepukliny kresy białej?

    W przypadku wystąpienia przepukliny w ciąży, kobieta musi być pod obserwacją lekarza. O ile nie dojdzie do uwięźnięcia przepukliny, operacja nie jest wskazana i odracza się ją do momentu rozwiązania ciąży.

  • Kiedy można wrócić do uprawiania sportu po operacji przepukliny kresy białej?

    Lekkie ćwiczenia, które nie obciążają tłoczni brzusznej, można wprowadzić już po miesiącu od operacji, o ile stan pacjenta jest dobry. Wyczynowe uprawianie sportu, jak również cięższe treningi siłowe są dozwolone po upływie 3 miesięcy, ponieważ dopiero wówczas dochodzi do pełnego powrotu wytrzymałości operowanych tkanek.

Umów wizytę!

Jeśli Ciebie także dotyczy problem przepukliny kresy białej, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami! Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę leczenia spośród 27 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty w wygodnym dla Ciebie terminie.

Zadzwoń do nas: 22 417 40 23 (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)

Źródła:

  • Mackiewicz Z. (red.), "Współczesne leczenie przepuklin brzusznych", Warszawa, 2006, ISBN: 83-200-3227-X
  • Fischer J. E., "CHIRURGIA. Gruczoł piersiowy, klatka piersiowa i śródpiersie, przepona, przepukliny", Warszawa, 2011, ISBN: 978-83-61104-49-0