Rodzaje soczewek stosowanych w leczeniu zaćmy

Procedura operacyjnego leczenia zaćmy nieodłącznie wiąże się z usunięciem zmętniałej naturalnej soczewki oka i wszczepieniu w jej miejsce soczewki sztucznej. Nowoczesne soczewki rozwijalne wykonane są z materiałów na bazie silikonu, hydrożelu lub akrylu i oprócz przywrócenia przejrzystości widzenia pozwalają także na korektę współistniejących wad wzroku, takich jak krótkowzroczność lub astygmatyzm.

Data publikacji
Czas czytania
3 min.

Zaćma, zwana też kataraktą, to choroba rozwijająca się głównie u osób starszych (chociaż nie tylko), której istotą jest powolne odkładanie się złogów białkowych na soczewce oka a w rezultacie jej stopniowe mętnienie i utrata przejrzystości. Zaawansowana zaćma może całkowicie uniemożliwić choremu widzenie. Jak podkreślają lekarze, rozwoju zaćmy nie da się powstrzymać środkami farmakologicznymi a jedyną w pełni skuteczną metodą leczenia jest zabieg operacyjny. Najczęściej polega on na rozbiciu zmętniałej soczewki przy użyciu ultradźwięków (tzw. fakoemulsyfikacja).

Rozdrobnione złogi usuwane są następnie przez chirurga narzędziami wprowadzanymi przez mikronacięcia w rogówce a na ich miejsce wszczepiona zostaje sztuczna soczewka wewnątrzgałkowa.

Czym jest soczewka wewnątrzgałkowa?

Budowa sztucznej soczewki

Soczewka wewnątrzgałkowa (ang. intraocular lens, IOL) to soczewka wykonana z tworzywa sztucznego i zależnie od rodzaju posiadająca właściwości skupiające lub rozpraszające promienie świetlne. Najczęściej stosowane modele soczewek zbudowane są z okrągłej korygującej części środkowej i z dwóch ramion (tzw. haptenów), których zadaniem jest utrzymanie soczewki we właściwej pozycji.

Obecnie stosowane są głównie tzw. soczewki rozwijalne o średnicy części optycznej 5,5-6,5 mm. Wykonane z elastycznego matariału na bazie silikonu, hydrożelu lub akrylu, mogą być zwinięte i wszczepione pod rogówkę przez nacięcie o szerokości ok. 2 mm. Starszym, choć wciąż stosowanym rozwiązaniem są soczewki sztywne wykonane z polimetylometakrylanu (PMMA) – ponieważ nie jest możliwe ich zwinięcie, nacięcie niezbędne do wszczepienia tej soczewki wynosi około 6,5 mm. Fizyczne właściwości materiału z którego wykonana została soczewka mają bezpośrednie przełożenia na jej biokompatybilność z tkankami oka, brak niepożądanych reakcji z ich strony oraz przebieg leczenia pooperacyjnego.

Za wiodących światowych producentów soczewek wewnątrzgałkowych uznawane są firmy Alcon, Rayner, Hoya, Carl Zeiss, Topcon i Oculentis.

Soczewki jednoogniskowe, wieloogniskowe i toryczne

Przeprowadzając zabieg usunięcia zaćmy i wszczepienia sztucznej soczewki oka dąży się jednocześnie do skorygowania współistniejących z nią często wad wzroku, takich jak krótkowzroczność, nadwzroczność lub astygmatyzm. Podział soczewek wygląda w tym ujęciu następująco:

  • soczewki jednoogniskowe (tradycyjne) - zapewniają jedno ustalone ognisko, zwykle do postrzegania oddalonych obiektów. Pozwalają uzyskać dobre widzenie do dali, ale nie są zaprojektowane tak, aby przywrócić równocześnie widzenie do bliży oraz pośrednie. Po operacji zaćmy potrzebne będą dodatkowo okulary do bliży, czyli do czytania i pracy przy komputerze aby dobrze widzieć. W przypadku pacjentów z astygmatyzmem usunięcie zaćmy i wszczepienie standardowej soczewki jednoogniskowej nie skoryguje tej wady wzroku i wymagać będzie stosowania okularów zarówno do dali jak i do bliży. Soczewki tego typu są standardem podczas zabiegów w państwowych placówkach, ponieważ jako jedyne podlegają refundacji w ramach NFZ.
  • soczewki wieloogniskowe – działają w sposób najbardziej zbliżony do naturalnej, zdrowej soczewki ludzkiego oka, naśladując jej zdolności akomodacyjne. Przywracają prawidłową zdolność widzenia zarówno do dali, do bliży, jak i pośredniego. Po operacji pacjent nie wymaga stosowania dodatkowej korekcji okularowej. Wszczepianie soczewek wieloogniskowych jest niewskazane u osób z astygmatyzmem rogówkowym powyżej 1,0 dioptrii, u osób mających w drugim oku wszczepioną soczewkę jednoogniskową oraz cierpiących na zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) lub choroby rogówki. Niewskazane są również dla zawodowych kierowców, ze względu na możliwość wystąpienia efektu halo (aureoli).
  • soczewki toryczne – pozwalają na jednoczesne wyleczenie zaćmy oraz likwidację astygmatyzmu, który korygowany jest poprzez odpowiednio wyprofilowany kształt wszczepianej soczewki. Ich użycie umożliwia uzyskanie dobrego widzenia bez używania okularów z soczewkami cylindrycznymi. Najnowocześniejsze soczewki tego typu (np. AcrySoft ReSTOR Toric firmy Alcon) są jednocześnie soczewkami wieloogniskowymi. Soczewki toryczne zalecane są osobom z astygmatyzmem rogówkowym powyżej 1,0 dioptrii. Przeciwwskazaniami do ich zastosowania są: nieregularny astygmatyzm w centrum rogówki, nieustabilizowany astygmatyzm oraz wszelkie schorzenia rogówki i siatkówki upośledzające czynność wzroku.

Zależnie od rodzaju wybranej soczewki koszt zabiegu operacyjnego usunięcia zaćmy (metodą fakoemulsyfikacji) w jednym oku waha się w przedziale 3-7 tys. zł.



Inne przydatne linki


Komentarze (0)

Komentarze (0)

Akcja
Krok
odyl
Nie opuszczaj
nas jeszcze!
Sprawdź, jak zdobyć smartwatcha dzięki akcji Krokodyl!
Leczenie zaćmy

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…