Oko, będące narządem wzroku, zbudowane jest z wielu elementów. Jednak najczęstszemu uszkodzeniu, związanemu z nieubłagalnie płynącym czasem, ulega soczewka. Znajduje się ona za tęczówką lub mówiąc potocznie za źrenicą oka. Do jej funkcji należy skupianie wszystkich promieni świetlnych wpadających do oka, dzięki czemu na siatkówce może powstać ostry obraz.
Najczęstszym schorzeniem, dotykającym soczewkę, jest zaćma (łac. cataracta). Co więcej według World Health Organization (WHO) choroba ta stanowi najczęstszą przyczynę ślepoty na świecie. Jej istotą jest powstanie zmętnienia soczewki zazwyczaj związanego ze starzeniem się organizmu i odkładaniem się produktów nieprawidłowego metabolizmu komórkowego. Może ona jednak występować już u dzieci, jako forma wrodzona. Badania pokazują, że w Polsce z powodu katarakty cierpi około 800 000 osób, z kolei na świecie jest ona przyczyną pogorszenia widzenia nawet u 285 milionów ludzi.
Jakie zastosowanie ma soczewka sferyczna standardowa w leczeniu zaćmy?
Istotą leczenia katarakty jest przeprowadzenie zabiegu usunięcia zniszczonej, własnej soczewki, zazwyczaj metodą fakoemulsyfikacji, a następnie wszczepienie w jej miejsce sztucznego implantu. Procedurę wykonuje się w ramach tzw. chirurgii „jednego dnia”, w znieczuleniu miejscowym. Operacje zaćmy są jednymi z najczęściej wykonywanych zabiegów na świecie. Tylko w samej Wielkiej Brytanii rocznie wykonuje się ich około 300 000.
Aktualnie na rynku mamy już co raz więcej różnych typów sztucznych soczewek wewnątrzgałkowych (IOL). Cały czas trwają jednak prace nad stworzeniem idealnej, która mogłaby zastąpić wszystkie funkcje naturalnej. Spośród wielu implantów dużą popularnością cieszy się soczewka sferyczna tzw. standardowa.
Soczewka sferyczna standardowa jest jedną z najstarszych, a zarazem najczęściej używanych w operacji zaćmy IOL. Należy ona do grupy implantów jednoogniskowych (monofokalnych), co oznacza, że promienie skupiane są tylko w jednym miejscu. Zazwyczaj są one dobierane tak, żeby oko widziało z daleka, natomiast do patrzenia z bliska, czytania lub pracy przy komputerze konieczne jest stosowanie okularów. Możliwe jest jednak wszczepienie takich soczewek, które umożliwią dobre widzenie bliży. Z racji swojej budowy, nie ma możliwości korekcji wady wzroku jaką jest astygmatyzm. Wadą tych soczewek jest ograniczenie widzenia w trudnych warunkach, np. ciemności. Z kolei wśród zalet soczewek sferycznych standardowych możemy wyróżnić brak zniekształcania obrazu, który może występować w soczewkach asferycznych. Ponadto badania satysfakcji pooperacyjnej przeprowadzone w 2014 roku wskazały, że 85% pacjentów ze wszczepionym implantem standardowym jest zadowolonych z wyniku zabiegu w stosunku do 81%, u których zastosowano soczewki wieloogniskowe. Standardowe IOL zbudowane są najczęściej z akrylu lub hydrożelu. Ponadto większość producentów umieszcza w nich filtr UV, który zapobiega przenikaniu szkodliwego promieniowania do siatkówki, a co za tym idzie przyspieszaniu jej uszkadzania przez procesy degeneracyjne.
W zależności od preferencji pacjenta, zawodu, który wykonuje, a także oczekiwań pooperacyjnych lekarz wybierze i dopasuje najlepszy rodzaj soczewki. Należy jednak zwrócić uwagę, że jedynym IOL refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia jest standardowa soczewka sferyczna. Aktualny średni czas oczekiwania na zabieg wynosi około 2-3 lat. Operację zaćmy można również wykonać w warunkach komercyjnych, a cena takiej procedury wynosi około 4 000 – 5 000 zł.
Źródła: www.nhs.uk; www.who.int; Wilkins MR., et al., Randomized Trial of Multifocal Intraocular Lenses Versus Monovision After Bilateral Cataract Surgery, Ophthalmology, 2013:120, 2449-2455
-
4.2/5 (opinie 5)