Kontuzja więzadła w kolanie

Więzadło krzyżowe przednie ACL to część kolana. Można je sobie uszkodzić podczas aktywności fizycznej, przy czym wcale nie musi ona polegać na uprawianiu forsownych sportów. Bywa, że zwykłe, codzienne czynności również kończą się jego zerwaniem. 

Sygnały urazu ACL to:

  • słyszalny, charakterystyczny trzask,
  • ból we wnętrzu kolana,
  • opuchlizna,
  • niemożność oparcia się na nodze całym ciężarem ciała,
  • wrażenie, że kolano „ucieka" w tył, a piszczel wysuwa się do przodu.

Przyczyny zerwania ACL

Wyróżniamy cztery więzadło w kolanie: krzyżowe przednie ACL, krzyżowe tylne PCL, poboczne piszczelowe MCL i poboczne strzałkowe LCL. To pasma tkanki, które zapewniają stabilność stawom kolanowym, przytwierdzając do kości udowej kości: piszczelową i strzałkową. Przyrośnięte do nich, powodują, że kości nie przesuwają się za daleko od siebie – nie tylko w przód czy w tył, ale też na boki. 

Pracują ciężko, zwłaszcza gdy jeździmy na nartach, kopiemy piłkę czy chodzimy w szpilkach po śliskiej posadzce. Czasem nie wytrzymują i w momencie gwałtownego ruchu puszczają. Najczęściej poszkodowanym zostaje właśnie ACL; jest to średnio co druga ze wszystkich zgłaszanych lekarzom awarii stawu kolanowego, zwłaszcza u kobiet.

Dlaczego zerwane więzadło trzeba leczyć?

Więzadło krzyżowe przednie samo się nie zagoi. Nieleczenie grozi niestabilnością kolana, jego podatnością na skręcenia, ograniczeniem możliwości ruchowych i ciągłym bólem zranionego stawu. To nie wszystko - już rok po urazie może dojść do nadwyrężenia pozostałych więzadeł oraz łąkotek, czyli innych części stawu kolanowego, będących elastycznym buforem między kośćmi udową a piszczelową. Tu zwyrodnienia nie ominą nawet kogoś, kto niewiele się rusza.

Ważne: Lekarze radzą, by operować jak najszybciej, zanim utrwalą się zmiany spowodowane uszkodzeniem więzadła.

Operacja więzadła krzyżowego przedniego

Drobniejsze urazy ACL da się naprawić dzięki unieruchomieniu stawu ortezą – opatrunkiem usztywniającym (dawniej nakładano gips). Jednak kiedy dojdzie do całkowitego zerwania, jedynym skutecznym lekarstwem staje się operacyjna naprawa lub rekonstrukcja więzadła. Dzięki niej rosną szanse pacjenta na powrót do pełnej aktywności fizycznej, łącznie z uprawianiem sportu. 

Zabieg tego rodzaju przeprowadza się mało inwazyjną metodą artroskopowi, która pozwala lekarzowi działać precyzyjnie i sprawia, że ból po operacji jest znacznie mniejszy. Pacjent staje na nogi już następnego dnia i może zaczynać rehabilitację. Samodzielnie prowadzi samochód już po dwóch, góra trzech tygodniach. Po sześciu może odstawić kule. Nie bez znaczenia są względy estetyczne: po artroskopii zostaje na kolanie tylko kilka małych blizn.

Przygotowanie do zabiegu

Lekarz ortopeda kwalifikuje pacjenta do artroskopii więzadła krzyżowego po wywiadzie, w trakcie którego pacjent musi mu dokładnie opisać okoliczności urazu i dolegliwości powstałe w jego efekcie. Konieczne są również badania fizykalne kolana i diagnostyka obrazowa (USG, rezonans magnetyczny, rentgen). 

Decyzja o operacji zależy od miejsca zerwania więzadła, czasu, jaki upłynął od urazu, i od stanu zdrowia pacjenta. Jeśli ten stan jest zły, pacjent cierpi na przewlekłe choroby wpływające na proces leczenia, ma zaburzone krzepnięcie krwi, alergię na preparaty do znieczulania albo stan zapalny w kolanie, najpewniej nie zostanie zakwalifikowany.

Natomiast wskazaniami do zabiegu są zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego i jego daleko posunięta niestabilność.

Gdy decyzja o operacji zapadnie, pacjent dostanie od lekarza wytyczne co do dalszego postępowania. Pożądane są:

  • szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby,
  • w razie braku szczepienia – badanie obecności we krwi antygenu HBS (potwierdza on zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B), 
  • badanie HCV (odkrywa wirusa zapalenia wątroby typu C),
  • na krótko przed zabiegiem podstawowe badania krwi: morfologia i APTT (pozwala odkryć zaburzenia w krzepnięciu krwi) oraz badanie moczu,
  • konsultacje u lekarzy specjalistów, m.in. kardiologa,
  • wizyta u stomatologa. 

Przebieg artroskopii więzadła krzyżowego przedniego

Na sześć godzin przed zabiegiem pacjent przestaje jeść i pić, a także palić. Dostaje znieczulenie ogólne lub od pasa w dół – to zależy od decyzji anestezjologa. Tak czy inaczej nie czuje bólu. Nie widzi też krwi, bo jej dopływ do kolana blokuje opaska przypominająca napompowany mankiet do mierzenia ciśnienia, zakładana na udo.

Lekarz operator nacina skórę blisko kolana – czasem w dwóch, czasem w czterech miejscach, zwykle na długość pół centymetra. Przez jedno z nacięć wprowadza mikroskopijną kamerę, która pokazuje mu wnętrze stawu. Przez pozostałe – narzędzia chirurgiczne.

Gdy artroskopia ma na celu rekonstrukcję przerwanego więzadła krzyżowego przedniego ACL, pobiera się od pacjenta tkankę, która je zastąpi. To np. ścięgno mięśnia półścięgnistego albo więzadło rzepki (stosuje się również tkanki od innego dawcy lub materiały syntetyczne). Potem mamy najważniejszy moment: lekarz wykonuje tunele w odpowiednich punktach kości udowej i piszczelowej. Mocuje w tunelach przeszczepiane ścięgno. Nacięcia skóry zabezpiecza pojedynczymi szwami i opatrunkiem.

Rehabilitacja po artroskopii więzadła krzyżowego

Pacjent staje na nogi już kilka godzin po artroskopii kolana, gdy ustąpi znieczulenie. Oczywiście nie ma jeszcze mowy o pełnym obciążeniu stawu, na to trzeba poczekać minimum półtora miesiąca. Przez dwa do trzech tygodni, czasem dłużej, trzeba trzymać nogę wyprostowaną (kolano blokuje specjalna orteza), nawet w nocy. Przez miesiąc – opierać się na kulach.

Szpital opuszcza się zwykle następnego dnia po zabiegu. Przez pierwszych kilka dni konieczne będą leki przeciwbólowe. Trzeba też regularnie stosować okłady – zimne, ale nie mokre. Zamoczyć bowiem można dopiero rany porządnie zagojone, przynajmniej dwutygodniowe, z usuniętymi szwami. Z tego samego powodu mycie ogranicza się do szybkiego prysznica z nogą starannie osłoniętą.

Artroskopia pozwala na bardzo szybkie rozpoczęcie rehabilitacji. Zwykle trwa ona trzy miesiące i musi się odbywać pod okiem fizjoterapeuty. Jej najważniejszym celem jest wzmocnienie mięśni uda i uzyskanie jak największej kontroli nad nimi. Pełne wrośnięcie i obudowanie nowymi komórkami zajmuje przeszczepowi około pół roku. Ale pacjent pacjentowi nierówny, dlatego czasem trwa to nawet dwa lata. 

Ważne: Najpoważniejszym hamulcem procesu gojenia są papierosy.

Na powrót do pełnej aktywności fizycznej zezwala lekarz prowadzący, na ogół dziewięć miesięcy po zabiegu. Co nie oznacza, że można od razu stawać do maratonu. Statystyki pokazują, że do największej liczby wtórnych uszkodzeń przeszczepów w stawie kolanowym dochodzi  w ciągu pierwszego roku po operacji.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o artroskopię więzadła krzyżowego przedniego

  • Ile kosztuje artroskopowa operacja więzadła krzyżowego przedniego?

    Za artroskopową operację więzadła krzyżowego przedniego (ACL) zapłacimy średnio między 8000 a 9000 zł. W większości placówek cena zabiegu nie przekracza 10 tys. zł.

  • Artroskopia ACL. Kiedy można chodzić?

    Artroskopia więzadła krzyżowego przedniego to operacja małoinwazyjna. Staje się na nogi już kilka godzin po niej. Pacjent wychodzi ze szpitala zwykle następnego dnia po zabiegu. Na początku musi oszczędzać kolano. Przez dwa do trzech tygodni ma nogę wyprostowaną i unieruchomioną przez ortezę (urządzenie usztywniające). Przez miesiąc chodzi o kulach. Pełne obciążenie stawu kolanowego możliwe jest najwcześniej półtora miesiąca po artroskopii więzadła kolana.

  • Ile zwolnienia po artroskopii więzadła?

    Po artroskopii ACL pacjent pozostaje w domu do czasu zdjęcia ortezy usztywniającej kolano, czyli minimum dwa tygodnie. Jeżeli przeszedł operację rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego, zwolnienie trwa zwykle osiem tygodni.

Opinie o artroskopii więzadła krzyżowego przedniego

Poniżej przeczytasz opinie pacjentów, którzy zdecydowali się na artroskopową operację więzadła krzyżowego przedniego. Wszystkie zamieszczone komentarze pochodzą od osób, które zapisały się na badanie za pośrednictwem naszego portalu, dzięki czemu są one w 100% rzetelne i zweryfikowane.

4/5
  
Michał

Zabieg przebiegł bezproblemowo zgodnie z zapowiedziami Pana Doktora

Opinia o: EuroMediCare Szpital Specjalistyczny z Przychodnią, Wrocław (lek. Michał Kniaź)
Dobra praca
  
Mateusz

Bez problemu

Opinia o: Orthos Szpital Wielospecjalistyczny, Komorowice (lek. Mateusz Patkowski)

Umów wizytę!

Jeśli Ty także borykasz się z problemem więzadła krzyżowego przedniego, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę leczenia spośród 12 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: 22 417 40 22 (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)

Źródła:

  • Ciszek B., "Morfologia więzadeł krzyżowych stawu kolanowego", Acta Clinica, 1(4): 278-283., 2001
  • Grzegorz Lemiesz, Kamil Iwańczyk, "Postępowanie rehabilitacyjne po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego.", Wydawnictwo FORUM Sp. z o. o., Poznań, ISBN 978-83-260-1431-4
  • Trzaska T., "Aktualne metody rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego", Medicina Sportiva, 6: 19-22., 2012
  • Kapandji A.I., "Anatomia funkcjonalna stawów. Kończyna dolna", Elsevier Urban & Partner, TOM 2, Wrocław, 2013, ISBN: 978-83-7609-895-1
  • Puls Medycyny, "Gdy dojdzie do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego" (pulsmedycyny.pl)
  • Medycyna Praktyczna, "Niewydolność przedniego więzadła krzyżowego" (www.mp.pl)