Vivostat Prf - nowoczesna metoda leczenia chrząstki stawowej

Chrząstka stawowa – poza okresem rozwoju człowieka – nie ma zdolności do pełnej odbudowy. Do niedawna w przypadku poważnego uszkodzenia chrząstki i zwyrodnienia stawu jedynym sposobem skutecznego leczenia było wczepienie endoprotezy. 

Dlaczego chrząstka stawowa ulega uszkodzeniu (chondromalacji)?

Chrząstka stawowa jest odmianą chrząstki szklistej, zbudowaną m.in. z włókien kolagenowych oraz substancji podstawowej zawierającej komórki chrzęstne (chondrocyty). Wyściela ona powierzchnię każdego stawu i pełni bardzo istotną rolę w jego funkcjonowaniu amortyzując, pomagając przenosić obciążenia oraz zmniejszając tarcie w trakcie poruszania.

Uszkodzenia chrząstki stawowej określane są fachowo jako chondromalacja, czyli w dosłownym tłumaczeniu "rozmiękanie chrząstki". Jest to choroba zwyrodnieniowa, występująca najczęściej w obrębie stawu kolanowego. Obejmuje rzepkę lub kłykcie udowe i prowadzi do powolnej destrukcji tkanki chęstnej poprzez jej włóknienie, powstawanie szczelin i erozję. Chondromalacja rozwija się przeważnie wskutek urazu lub przewlekłego problemu w stawie (np. niestabilności kolana, uszkodzenia łękotki lub zaburzenia osi mechanicznej). Czynnikami ryzyka są także choroby ogólnoustrojowe oraz ponadprzeciętnie wysoki wzrost pacjenta.

W leczeniu zaawansowanych uszkodzeń chrząstki stawowej stosuje się najczęściej zabiegi operacyjne - artroskopowe lub z otwarciem stawu (artrotomia). Ich głównym celem jest zmniejszenie lub wyeliminowanie bólu i poprawa lub normalizacja funkcji stawu. Zależnie od rozległości i zaawansowania zmian zabieg może objąć m.in.

• wygładzenie i wyrównanie powierzchni chrząstki (shaving, koblacja)
• przeszczep chrzęstno-kostny
• plastyka płatami okostnowymi
• plastyka komórkami szpiku
• wypełnienie ubytków "łatami" ze specjalnie wyhodowanej chrząstki lub scaffoldami kolagenowymi (rodzajem "rusztowania" umożliwiającego wzrost chondrocytów)

Pamiętać trzeba jednak, że pełne odtworzenie chrząstki szklistej w pierwotnej postaci udaje się tymi metodami bardzo rzadko. Zastosowane "wypełniacze" i "łaty" zwykle mają nieco gorsze właściwości mechaniczne.

Co to jest Vivostat Prf?

Jedną z najnowszych, bardzo obiecujących i w dodatku małoinwazyjnych metod leczenia uszkodzeń i zwyrodnień chrząstki stawowej jest technologia Vivostat Prf (Platelet rich fibrin) nazywana też "chrząstką w sprayu".

Od wielu lat płytki krwi i czynniki wzrostu wykorzystywane były do regeneracji tkanek i stymulacji wytwarzania tkanki kostnej m.in. w ortopedii. Rozwiązanie dostarczane przez duńską firmę Vivostat polega na połączeniu w jednym produkcie roztworu włóknika z koncentratem płytek krwi.

Przy pomocy zestawu firmy Vivostat możliwe jest zautomatyzowanie procesu przygotowania własnych płytek pacjenta i umieszczenie ich w sieci włóknika wraz z wieloma czynnikami wzrostu. Pobierając 120 ml krwi od pacjenta można przygotować dla niego 5-6 ml preparatu własnego włóknika, wzbogaconego płytkami krwi (ang. Platelet Rich Fibrin, PRF®). Bogatopłytkowym osoczem z włóknikiem można uzupełniać ubytki wielu tkanek. Dzięki koncentracji uzyskuje się bardzo wysoką zawartość płytek krwi w preparacie PRF (około 7-krotnie więcej niż we krwi człowieka) oraz włóknika (średnio około 18 mg/ml), które nie jest możliwe przy użyciu metod konwencjonalnych.

Spray w leczeniu uszkodzonego stawu kolanowego został użyty w Polsce po raz pierwszy pod koniec listopada 2015 roku. Zabieg przeprowadzał doktor Grzegorz Sobieraj, specjalista ortopedii i traumatologii narządu ruchu.

Metodę zastosowano u pacjenta, który podczas uprawiania sportu doznał urazu skutkującego zerwaniem więzadła krzyżowego w kolanie, powikłanego uszkodzeniem chrząstki stawowej.

Na czym polega leczenie chrząstki stawowej metodą Vivostat Prf?

Osocze bogatopłytkowe krwi stymuluje procesy regeneracji i gojenia, a włókna fibrynowe odpowiadają za tworzenie skrzepu. Autologiczna fibryna Vivostat PRF jest nie tylko źródłem koncentratu płytkowego o przedłużonym uwalnianiu czynników wzrostu, ale stanowi podłoże uzupełniające ubytki tkanek i ułatwiające mechanizmy biologicznej reakcji w ramach struktury matrycy fibrynowej. Obecność wysoko stężonych płytek z czynnikami wzrostu służy regeneracji, gojeniu a postać materiału – klejeniu do uszkodzonej powierzchni.

Dołączony do zestawu rozpylacz umożliwia łatwe, dokładne i skuteczne nanoszenie kompleksu włóknika i płytek na powierzchnię uszkodzonej chrząstki stawowej. Bezpośrednio po rozpyleniu roztwór Vivostat PRF ulega polimeryzacji, a dzięki właściwościom włóknika przylega w miejscu naniesienia, nawet jeśli są to powierzchnie pionowe lub nierówne.

Korzyści z zabiegu z wykorzystaniem Vivostat Prf

Zaletą systemu Vivostat PRF jako metody leczenia chrząstki stawowej jest stabilne i ciągłe uwalnianie czynników wzrostu, co zapewnia własna sieć włóknika, tworząca barierę ochronną przed enzymami i zapewniająca stałą aktywność czynników wzrostu. Włóknik to proste białko, które wytrącając się z osocza krwi tworzy rusztowanie, na którym buduje się później chrząstka stawowa stymulowana czynnikami wzrostu.

Fibrynoliza, która jest naturalnym procesem rozpadu włóknika, powoduje stopniowe uwalnianie czynników, zawartych w płytkach krwi do miejsca leczenia przez okres około 4 dni. Dzięki temu sieć włóknika stanowi mechanizm stałego dostarczania czynników wzrostu.

Przed rozpoczęciem procedury chirurgicznej pobierana jest krew pacjenta w celu wytworzenia produktu. Pobranie krwi przed nacięciem skóry jest konieczne, ponieważ każdy uraz stymuluje płytki krwi do agregacji (zlepiania się) w ramach mechanizmów obronnych, a pobudzone płytki nie mogą być wykorzystane do wytworzenia preparatu. Przygotowanie preparatu Vivostat PRF trwa około 30-45 minut. Przygotowany preparat powinien zostać niezwłocznie wykorzystany (nie później niż po upływie 8 godzin).

Sama procedura chirurgiczna w zabiegu leczenia chrząstki stawowej preparatem Vivostat PRF może zostać wykonana artroskopowo, czyli bez dużych cięć chirurgicznych. Niewielkie nacięcia skóry wykonywane są w okolicy chorego stawu, a uszkodzona powierzchnia kości spryskiwana jest preparatem Vivostat PRF. Nogą czy ręką z naprawionym stawem można praktycznie od razu poruszać, a powrót do pełnej sprawności trwa o połowę krócej niż przy zastosowaniu innych sposobów regeneracji chrząstki stawowej.

Powrót do zdrowia po zabiegu

Po zakończeniu procesów wzrastania, chrząstka stawowa nie ma możliwości obudowywania się. Wprowadzenie w jej okolice komórek macierzystych pobudzonych do replikacji umożliwia jej odnowę i powrót do właściwej funkcjonalności. Szczególnie pozytywnym aspektem jest to, że stawem podlegającym procedurze można w zasadzie od razu po jej przebyciu poruszać (oczywiście, przez pierwsze tygodnie po zabiegu nie wolno nadmiernie obciążać kończyny).

Już na drugi dzień po trwającym 90 minut zabiegu większość pacjentów jest w stanie samodzielnie poruszać się przy pomocy kul - okres pełnej rehabilitacji trwa około 2-3 miesięcy.

Cena terapii Vivostat Prf

Cena terapii Vivostat Prf w prywatnej klinice wynosi ok. 15 tysięcy złotych. Istnieje jednak możliwość refundacji procedury przez Narodowy Fundusz Zdrowia – pod warunkiem, że jednocześnie z użyciem "sprayu" przeprowadzona zostanie jakaś inna procedura z zakresu świadczeń gwarantowanych (np. naprawa uszkodzonego więzadła).