Jak zbudowany jest staw kolanowy?

Staw kolanowy łączy:

  • kość udową,
  • kość piszczelową,
  • rzepkę

tworząc staw udowo-piszczelowy i staw udowo-rzepkowy. Otacza je wspólna torebka stawowa. Powierzchnie stawowe w czasie ruchów dopasowują dwie łącznotkankowe łąkotki. Wzmocniony jest więzadłami zewnętrznymi (pobocznymi oraz torebki stawowej) oraz bardzo silnymi więzadłami wewnętrznymi (krzyżowym przednim i tylnym).

Brak wklęsłości kłykci kości piszczelowej uzupełniają łąkotki. Dzięki temu staw kolanowy ma tak duży zakres ruchu i jednocześnie możliwość niewielkiej rotacji. Podobnie jak w innych stawach torebka stawowa składa się z dwóch warstw: zewnętrznej błony włóknistej i wewnętrznej błony maziowej.

Staw kolanowy umożliwia zginanie, prostowanie i – w czasie zgięcia – ruchy rotacyjne.

Choroby i urazy stawu kolanowego

Staw kolanowy jest skomplikowany i podatny na urazy. Przyczyną problemów mogą być wady wrodzone i rozwojowe, choroby reumatyczne, jak również przeciążenia, które są wynikiem długotrwałego wysiłku. Nie jest to jednak tylko wysiłek związany z uprawianiem sportu, ale równie ze zbyt długim siedzeniem lub staniem, szczególne w niewłaściwej pozycji.

Do urazu może doprowadzić także zwyrodnienie, które dotyczy głównie osób po 60. roku życia, zwłaszcza tych, które są obciążone genetycznie lub w młodości przeszły urazy stawów, których nie wyleczyły. Nieaktywny tryb życia, nieskorygowane wady postawy i nadwaga mogą przyspieszyć ich rozwój.

Warto pamiętać: Niektóre z najczęstszych przyczyn chorób i urazów stawu kolanowego to: kontuzje więzadeł, uszkodzenia chrząstki stawowej, choroba zwyrodnieniowa stawów, infekcje, nadwaga, nieprawidłowa postawa ciała, nierówności w długości kończyn, a także nieprawidłowe obuwie i intensywny wysiłek fizyczny.

Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego

Nieleczone, bądź źle leczone urazy kolana prowadzą do choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego.

Choroba zwyrodnieniowa stawów – również kolanowych – to proces prowadzący w ciągu lat do zaburzenie tworzenia i degeneracji chrząstki stawowej. Na chorobę tę – jak wynika z wykopalisk – cierpieli już ludzie pierwotni, starożytni Egipcjanie. Według szacunków choruje na nią ok. 2 mln Polaków. Objawy występują u ok. 18 proc. kobiet i 10 proc. mężczyzn na świecie.

Ważne: Choroba zwyrodnieniowa stawów należy do 10 powodujących najcięższe kalectwo na świecie.

U ok. 80 proc. chorych dochodzi do znacznego ograniczenia ruchomości stawów, a u 25 proc. do kalectwa.

Choroba zwyrodnieniowa stawów została podzielona na pierwotną – jej przyczyna nie jest znana (tzw. Idiopatyczna) oraz wtórną, którą wywołują uszkodzenia stawu, nieprawidłowości w budowie i przebyte choroby.

Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego może obejmować część:

  • udowo-piszczelową przyśrodkową i boczną. W przypadku zmian zwyrodnieniowych w obrębie części przyśrodkowej stawu (postać najczęstsza) dochodzi do szpotawego ustawienia kolan, a w razie zajęcia części bocznej – do ich koślawości. Ból jest odczuwany w stawie kolanowym i górnej części podudzia.
  • rzepkowo-udową – ból zazwyczaj jest silniejszy przy schodzeniu ze schodów niż przy wchodzeniu na nie. Wyczuwa się poszerzenie obrysów kostnych stawu, a przy ucisku kolana bolą. W obrębie stawu może wystąpić wysięk, a niekiedy torbiel w dole podkolanowym. Podczas ruchów w stawie można usłyszeć trzeszczenia. W zaawansowanych przypadkach dochodzi do pogrubienia i sztywności całej torby stawowej. Powoduje to ograniczenie wyprostu i zgięcia kolana (chód z lekko podkurczonym kolanem).

Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego

Leczenie choroby zwyrodnieniowej – również choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego – składa się z wielu etapów.

Na początku pacjent powinien skorygować wady postawy, wyleczyć otyłość – czyli skorygować to, co przyczyniło się do choroby, a później ją nasiliło. Zalecenia lekarza obejmują też: aktywny tryb życia (ćwiczenia poprawiające ruchomość stawu, ćwiczenia wzmacniające siłę mięśniową) z wykorzystaniem sprzętów wspomagających (laska, balkonik itd.), leczenie uzdrowiskowe.

Przy leczeniu zwyrodnienia stawu kolanowego najczęściej stosuje się farmakoterapię. Jeśli w ciągu kilku tygodni nie przynosi rezultatu, stosuje się fizjoterapię (również kinezyterapię). Metodą ostateczną jest endoprotezoplastyka (zastępuje się chory staw sztuczną protezą). 

Leczenie stawu kolanowego komórkami macierzystymi

Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego (oraz innych chorób tego stawu) komórkami macierzystymi to popularna w ostatnich latach, a jednocześnie skuteczna metoda. Umożliwia ona częściową odbudowę uszkodzonych tkanek komórkami macierzystymi pochodzącymi wyłącznie od pacjenta. To powoduje, że terapia jest bezpieczna dla chorego.

Co to są komórki macierzyste?

Komórki macierzyste to niewyspecjalizowane i niedojrzałe jeszcze komórki ludzkiego organizmu. Mogą dzielić się wielokrotnie oraz różnicować (tworzyć komórkę potomną określonego typu, np. mięśniową, nerwową). Podczas podziału komórka główna nie znika. Po podziale mamy więc dwie komórki: macierzystą i wyspecjalizowaną potomną.

Komórki macierzyste mogą pochodzić z zarodka (zarodkowe komórki macierzyste – do ich zastosowania jeszcze jest daleko), ze sznura pępowinowego lub z dorosłego organizmu (dorosłe komórki macierzyste). Dorosłe komórki macierzyste – w zależności od ich rodzaju – mogą przekształcać się w różne rodzaje tkanek: kostną, chrzęstną, mięśniową, tłuszczową, w komórki krwi. Pozyskuje się je m.in. z:

  • szpiku kostnego,
  • krwi pępowinowej,
  • zdrowych organów,
  • tkanki tłuszczowej.

W przypadku dwóch ostatnich pozyskuje się tzw. mezenchymalne komórki macierzyste. Mogą się one przekształcać w różne rodzaje tkanek: kostną, chrzęstną, mięśniową, tłuszczową. Stosuje się je w stawach kolanowych, barkowych, skokowych, po urazach: tkanek miękkich, więzadeł, chrząstki, ścięgien, do leczenia zwyrodnienia stawu – w tym biodrowego.

Ważne: Terapia komórkowa z wykorzystaniem komórek macierzystych jest stosunkowo bezpieczna i ma niewielkie ryzyko powikłań, co może być szczególnie ważne dla pacjentów z problemami zdrowotnymi, którzy nie są kandydatami do inwazyjnych operacji chirurgicznych.

Pobranie komórek macierzystych ze szpiku

Jedną z najmniej inwazyjnych metod pozyskiwania komórek macierzystych do leczenia stawu kolanowego (do zabiegów regeneracji ubytków w chrząstkach stawowych, przy zerwanych więzadłach czy mięśniach, do leczenia zwyrodnienia stawu kolanowego) jest pobranie ich ze szpiku kostnego. Zabieg przeprowadza się w miejscowym znieczuleniu. Pobranie szpiku trwa 10 minut.

Nie wykonuje się rozległego nacięcia powłok brzusznych lub uda, nie trzeba nosić pasów, opatrunków. Nie ma też problemów z pobraniem materiału od osób szczupłych (a tak dzieje się w przypadku wykorzystania komórek macierzystych z tłuszczu).

Podanie komórek macierzystych do stawu kolanowego

Przy rozlanych, wielomiejscowych ubytkach w chrząstkach stawowych (takie powstają przy zwyrodnieniu stawu) najlepszym rozwiązaniem jest podanie komórek macierzystych metodą iniekcji. Jeśli ubytki są miejscowe, ale pełnej grubości (III lub IV stopnia), najlepszym rozwiązaniem jest artroskopia kolana. W miejscu ubytku umieszcza się tzw. membranę (m.in. kolagenową, z kwasu hialuronowego, chitosanu), na którą nanosi się pobrane wcześniej lub w trakcie operacji komórki macierzyste.

Jeśli więzadła są zerwane, najpierw należy je doszyć lub zrekonstruować. Podanie komórek macierzystych na koniec procedury znacznie polepsza proces gojenia i przebudowy więzadła.

Regeneracja stawu kolanowego komórkami macierzystymi

Po podaniu komórek macierzystych do stawu kolanowego, kiedy te znajdują się już w zmienionym chorobowo miejscu, rozpoczynają proces namnażania. Membrana utrzymuje komórki macierzyste w miejscu podania, stymuluje je do różnicowania się w tkankę chrzęstnopodobną, stymuluje podziały komórek, wytwarza grubszą warstwę regeneratu.

Czy wiesz, że: Komórki mezenchymalne mają zdolność „rozpoznania" problemu. Zaczynają różnicować się w taką tkankę, która wymagana jest do wyleczenia schorzenia. W przypadku większości schorzeń stawu kolanowego będzie to tkanka chrzęstna.

Leczenie kolana komórkami macierzystymi w wielu przypadkach pozwala uniknąć lub bardzo znacznie opóźnić przeprowadzenie dużego zabiegu – endoprotezoplastyki stawu. Komórki macierzyste mają zdolność hamowania procesów zapalnych, częstych w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów. Zastosowanie komórek macierzystych jest możliwe jedynie, jeśli staw kolanowy nie uległ jeszcze całkowitemu zniszczeniu. Komórki macierzyste nie są w stanie odbudować zupełnie zniszczonego stawu. Mogą jedynie wspomóc jego regenerację.

Przebieg rekonwalescencji i powrotu do aktywności fizycznej po zabiegu musi być ustalony wspólnie z lekarzem. Pacjent powinien unikać dużego wysiłku przez przynajmniej 1-2 tygodnie po zabiegu.

Najczęściej po zabiegach pacjent rozpoczyna rehabilitację – proste ćwiczenia bez obciążeń. Ich celem jest rozprowadzenie mazi po stawie i budowa struktury mięśniowej. By stopniowo zwiększać zakres pracy stawu, po ok. 2 miesiącach przechodzi się do ćwiczeń siłowych.

FAQ, czyli najczęstsze pytania o leczenie stawu kolanowego komórkami macierzystymi

  • Ile kosztuje leczenie kolana komórkami macierzystymi?

    Zabieg podania komórek macierzystych do stawu kolanowego – na podstawie danych z 39 klinik oraz od 10 lekarzy – kosztuje od 400 zł do 22 040 zł.

  • Na czym polega regeneracja stawu kolanowego komórkami macierzystymi?

    Regeneracja stawu kolanowego komórkami macierzystymi zaczyna się od pobrania komórek (do zabiegów regeneracji ubytków w chrząstkach stawowych pobiera się je ze szpiku kostnego). Zabieg przeprowadza się w miejscowym znieczuleniu, a samo pobranie szpiku trwa 10 minut. Przy rozlanych, wielomiejscowych ubytkach w chrząstkach stawowych (takie powstają przy zwyrodnieniu stawu) najlepszym rozwiązaniem jest podanie komórek macierzystych metodą iniekcji. Jeśli ubytki są miejscowe, ale pełnej grubości (III lub IV stopnia), najlepszym rozwiązaniem jest artroskopia kolana.

  • Jak przebiega zabieg?

    Zabieg pobrania komórek macierzystych polega na znieczuleniu miejscowym okolicy pobrania - najczęściej talerza kości biodrowej. Wprowadzenia grubej igły (stalowej kaniuli o średnicy 4- 4,5 mm), którą pobierany jest szpik z kości. Następnie, pobrane ok 50 ml szpiku umieszczane jest wraz z antykoagulantem w specjalnej maszynie Magellan, która w mechanizmie kilkuetapowego odwirowania doprowadza do maksymalnego zatężenia komórek macierzystych. Ostatecznie maszyna wprowadza zawiesinę 4 ml stężonych komórek macierzystych do osobnej strzykawki. Ta zawartość jest od razu wstrzykiwana do stawu kolanowego. Cały zabieg pobierania i podawania komórek zajmuje nie więcej niż 30 minut.

Umów wizytę!

Jeśli Ty także zastanawiasz się nad terapią z wykorzystaniem komórek macierzystych, nie wahaj się dłużej - skontaktuj się z nami. Nasz doradca bezpłatnie przedstawi Ci pełną ofertę leczenia spośród 14 klinik w Polsce wraz ze szczegółowymi cenami. Pomoże również w umówieniu wizyty konsultacyjnej u wybranego specjalisty na dogodny termin.

Zadzwoń do nas: (telefon czynny pon - pt, w godz. 8:00 - 18:00)

Źródła: