Na czym polega kompleksowe leczenie alkoholizmu?

Zaburzenia związane ze spożywaniem alkoholu mogą dotyczyć aż 237 milionów mężczyzn i 46 milionów kobiet na całym świecie. W Europie jest to 14,8% mężczyzn oraz 3,5% kobiet. Szacunki te opublikowało WHO w jednym ze swoich raportów. Same prognozy dotyczące postępu choroby również nie są pocieszające. Organizacja przewiduje, że w ciągu około 10 lat może nastąpić wzrost spożycia alkoholu. Wobec zagrożeń związanych z nałogiem alkoholowym należy szerzyć wiedzę nie tylko o konsekwencjach uzależnienia, ale także o właściwych metodach leczenia. Dlatego też w tym artykule opisujemy kompleksowe podejście do zmagania się z alkoholizmem.

Data publikacji
Czas czytania
3 min.

Trudności związane z leczeniem alkoholizmu

Można wysnuć wniosek, że alkoholizm pod pewnymi względami jest chorobą nietypową. Jak inaczej nazwać schorzenie, które obejmuje tak wiele sfer funkcjonowania człowieka, a mimo to, chory tak niechętnie decyduje się na podjęcie leczenia. Zanim jednak pacjent wykaże opór względem podjęcia terapii, często odnotowuje się syndrom wyparcia. W wielu przypadkach osoby uzależnione nie przyjmują do wiadomości, że nawyk ten jest dla nich zgubny, że nie mają nad nim kontroli i że powoli zaczyna on wpływać na coraz większe obszary jego codziennego życia. 

Trudno o znalezienie innej choroby niż alkoholizm, narkomania lub innego rodzaju schorzenia o podłożu uzależnień, której wzbudzałyby taką niechęć pacjentów, co do ich leczenia.

Ważne: Alkoholizm może być chorobą pierwotną, lecz nierzadko jest też dolegliwością wtórną, czyli taką, która jest następstwem np. zaburzeń nerwicowych, choroby afektywnej dwubiegunowej, ADHD, zaburzeń psychotycznych lub lękowych. Rzecz jasna zdarza się, że wyżej wymienione schorzenia same są następstwami alkoholizmu.

Kompleksowe leczenie alkoholizmu - etapy

Niewiele szans na pozytywny rezultat walki z nałogiem ma pacjent, który jest pozostawiony samemu sobie. Właśnie “głos z zewnątrz” jest najlepszym bodźcem do zdania sobie sprawy z zaistniałego problemu, nie wspominając o tym, jak pomocne jest wsparcie rodziny lub przyjaciół na dalszym etapie terapii.

Wobec takiego zagrożenia i takiej złożoności klinicznej choroby alkoholowej należy kompleksowych, czyli również złożonych form przeciwdziałania.

Diagnozowanie

Za pierwszy etap terapii alkoholowej uznaje się konsultację ze specjalistą. To psychiatra powinien postawić diagnozę co do obecności choroby, tym samym otwierając proces leczenia. Może on odnotować u pacjenta tzw. picie szkodliwe lub zespół uzależnienia od alkoholu, a także określić ich stopień zaawansowania. Podczas konsultacji planowana jest strategia terapeutyczna i farmakologiczna.

Terapia alkoholowa

Psychoterapia alkoholowa może być indywidualna, jak i grupowa. Wyróżnia się też terapię realizowaną w specjalnym ośrodku. Celem sesji jest rzecz jasna utrzymanie abstynencji. Jest to o tyle utrudnione, że detoks alkoholowy wiąże się z nieprzyjemnymi dla organizmu dolegliwościami. Dlatego też wsparcie terapeutyczne i farmakologiczne pozwolą zneutralizować psychosomatyczne objawy.  

Sama terapia dzieli się na 3 etapy:

  • etap wstępny - psychoterapia i farmakoterapia w ramach pracy nad wycofaniem się z używania alkoholu, kontynuowaniem abstynencji lub radzeniem sobie z głodem alkoholowym;
  • etap podstawowy - czas, kiedy pacjent oswaja się z tym, że jest uzależniony i że wynikają z tego określone ograniczenia. Zaczyna też rozumieć psychologiczne mechanizmy uzależnień. Pracuje nad rozwiązaniem problemów będących podłożem nałogu oraz nad zmianą nawyków;
  • etap zaawansowany - praca nad głębszym zrozumieniem prawdziwych motywów swojego postępowania oraz nad polepszeniem jakości interakcji międzyludzkich.

Leczenie alkoholizmu - detoks

Przedstawiony wyżej model leczenia alkoholizmu dotyczy głównie pracy terapeutycznej. W leczeniu choroby alkoholowej nie bez znaczenia pozostaje jednak zagadnienie odtrucia alkoholowego, z którym pacjent ma do czynienia na początku i które może dać mu się szczególnie we znaki. 

Zespół odstawienia cechuje się wieloma psychofizycznymi objawami, które mogą być bardzo trudne do zniesienia. Zaliczają się do nich m.in. bóle głowy, nudności, podwyższone ciśnienie, przyspieszone bicie serca, osłabienie, uczucie lęku lub zdenerwowania, drżenie mięśni, a także nadmierna potliwość.  

Odtrucie alkoholowe jest zatem procesem, który powinien być kontrolowany zarówno przez lekarza psychiatrę, jak i toksykologa. Ten drugi właśnie odpowiada za etap, który znany jest jako wszywka alkoholowa. Określeniem tym nazywało się izolację od spożywania alkoholu, lecz aktualnie kojarzy się ono z preparatem podawanym pacjentom w formie implantu - wszywka alkoholowa Esperal. Metodę tę można potraktować jako jedną z form walki z nałogiem. Warto jednak pamiętać, że wymaga ona od niego wiele samozaparcia. 

Tym bardziej zaawansowana była choroba alkoholowa, tym bardziej zaawansowane powinny być środki przeciwdziałania. Dlatego wielu pacjentów na detoks udaje się do specjalnych oddziałów toksykologii lub psychiatrii, gdzie pod czujnym okiem specjalistów mogą znosić trudy zespołu odstawienia lub zespołu abstynencyjnego. Opieka polega przede wszystkim na farmakologicznym łagodzeniu objawów i dostarczaniu do organizmu mikroelementów. W niektórych przypadkach ma ona na celu zapobieganie nieodwracalnym skutkom odstawienia alkoholowego.

Źródła:

  • WHO, "Global status report on alcohol and health 2018", 2018
  • EZOP, "Badanie EZOP II" (ezop.edu.pl)
  • A. Jakubczyk, M. Wojnar, "Total abstinence or harm reduction – different strategies of alcohol treatment in research studies and international guidelines", Psychiatria Polska, 2012

Inne przydatne linki


Komentarze (0)

Komentarze (0)

Akcja
Krok
odyl
Hej,
zaczekaj!
Masz szansę wygrać rower!
Zadbaj o zdrowie. Dołącz do akcji Krokodyl!
Leczenie alkoholizmu

Wybierz miasto, aby znaleźć placówkę

Wpisz zabieg, miejscowość, klinikę lub lekarza…